Tip 1 – Maak teamcoaching niet verplicht
Mensen die niet willen moet je niet willen coachen. Dan organiseer je terechte weerstand, die – zo is mijn ervaring – niet nodig is. De verantwoordelijkheid voor ontwikkeling moet bij het team liggen. (En gebrekkig eigenaarschap is juist vaak een zorg bij teams.)Â
Er zijn teams die ‘als vanzelfsprekend’ de teamcoaching instappen. Ook daarmee zou ik oppassen. Weet men wel echt waar men aan begint? Probeer ook in zo’n ogenschijnlijk makkelijke situatie echt helder te krijgen wat er gaat gebeuren, waar het over gaat en wat er van iedereen verwacht wordt.Â
Tip 2 – Laat het team beslissen
Betrek het team dus bij waar de coaching over gaat, en op welke manier je het gaat doen. De coaching is daarmee feitelijk al begonnen (maar je noemt het misschien nog niet zo). Je kan een paard naar het water leiden maar je kan het niet doen drinken. Je mag best suggesties doen, maar dat zijn opties en voorstellen.
Zeg dus niet wat ze moeten doen, maar wel wat ze mogelijk zouden kunnen doen. En zelfs daarmee moet je oppassen, want alles wat jij bedenkt kan (en hoeft) het team zelf niet te bedenken. Dus het team beslist! Hoe meer ruimte het team ervaart, hoe beter het is.Â
Tip 3 – Intake met deel, bevestig met geheel
Het eerste contact voor teamcoaching komt vaak van een teamleider, een HR-verantwoordelijke of een manager (in ieder geval bij externe teamcoaching is dat zo). Ga zo snel mogelijk met het team in gesprek. Bij een groot team kan een intake met het geheel best ingewikkeld zijn. Contracteren met een vertegenwoordiging is dan handig. En als je een voorstel hebt gemaakt met een deel, dan vraag je daarna bij een eerste teamsessie akkoord van het geheel.
Neem geen genoegen met ‘Wie zwijgt stemt toe’. Akkoord gaan is actief ‘ja’ zeggen. Het lijkt wat overdreven om iedereen akkoord te vragen, maar je kunt beter even goed de kring rond kijken en echt gelegenheid geven om bezwaren te uiten, dan te snel ergens in stappen. Veel mensen hebben 5 seconden meer nodig dat veel coaches en gespreksleiders geneigd zijn te geven.Â
Tip 4 – Her-contracteren als het nodig is
Als je een begin mag maken is dat voorlopig genoeg. Je hoeft niet altijd meteen een akkoord op alles. Vanuit dat begin kan je met elkaar blijven afstemmen wat de volgende stap wordt. En als blijkt dat er in het hier-en-nu dringend iets anders nodig is, dan maak je een nieuw contract.
Duik bijvoorbeeld niet ‘zomaar’ in de onderstroom als dat niet was afgesproken. Dat her-contracteren hoeft niet lang te duren of zwaar te zijn. Het kan al geregeld zijn door kort te ondertitelen dat je iets gaat doen wat onverwacht was: ‘Beste mensen, het lijkt erop dat er een onuitgesproken zorg is die we even moeten onderzoeken. Ik stel voor daar even tijd voor te nemen. Is dat okay?’
Tip 5 – Nodig uit tot experiment
Een team dat aarzelt kun je voorstellen om iets een keer te proberen. Tegen proberen kan bijna niemand bezwaar hebben. Vooral als jij duidelijk maakt dat je daarna weer samen kijkt of je doorgaat of niet. Zorg dat je altijd bereid bent om de coaching weer los te laten, zonder zuur gevoel. Zo voorkom je dat je bewust of onbewust druk op het team legt en bemoeizuchtig wordt.
Dit betekent dat je goed in contact moet staan met je eigen wensen, verlangens en belangen. Je mag ze wel hebben, maar ze moeten je niet gaat leiden. Jij blijft dus aan het stuur staan van alles wat ‘wervelt in je eigen binnenstroom’. Dit is een vermogen dat professionele teamcoaches continu blijven ontwikkelen.Â
Maar…  als het overduidelijk is dat een team moet ontwikkelen, en men wil het echt niet, wat dan? Of: als de opdrachtgever iets heel anders wil dan het team? En: hoe hercontracteer je dan ‘in het moment’? Over dit soort hoofdbrekers moeten we het iets uitgebreider hebben.
Bijvoorbeeld in een van onze opleidingen. Vooral de themadag Teamcoach Fundamentals en de tweedaagse module Professioneel Teamcoachen zijn hiervoor geschikt. Beiden zijn onderdeel van onze langere opleidingen.
Of kom naar een van de Ask-me-Anything sessies, gratis en online. Op onze contactpagina kun je je hiervoor aanmelden.