Verschil maakt teams sterker

Bij Teamchange geloven we dat echte teamkracht ontstaat uit verschil. Diversiteit in achtergrond, perspectief en ervaring maakt teams veerkrachtiger, creatiever en menselijker. We verwelkomen verschillen als een kans om te leren en te groeien – zowel persoonlijk als professioneel. Tegelijkertijd is – zoals met alle vrijheiden – ook begrenzing nodig. De filosoof Karl Popper heeft glashelder duidelijk gemaakt dat onbeperkte tolerantie er uiteindelijk toe zal leiden dat tolerantie verdwijnt, vermorzeld door de intoleranten. Hij noemde dit in 1947 de ‘tolerantie paradox’.

Luister hier naar een podcast van Martijn Vroemen en Esma Curuk over de kracht van verschil

Verschil op vele vlakken

Uiteraard maken we ons sterk voor diversiteit op de bekende emancipatiethema’s. Denk aan man-vrouw verschillen, ethniciteit en sexuele oriëntatie.  Ook minder zichtbare verschillen moeten aandacht krijgen, zoals neurodiversiteit, klasseverschillen en temperament. Extraverte mensen krijjgen nog steeds – en van nature – meer aandacht dan introverten. In teams kunnen mensen met waardevolle ideeën zo het onderspit delven.

Inclusie begint bij onszelf

Inclusie betekent voor ons dat iedereen zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelt. Dat begint met oprechte nieuwsgierigheid naar de ander en het lef om aannames los te laten. In onze opleidingen en teaminterventies willen we ruimte creëeren waarin iedereen zich veilig voelt om zichzelf te zijn. Dit vraagt bewustzijn, reflectie en de moed om te veranderen.

In teams zien we dat dit op gespannen voet kan staan met de basisbehoefte van ieder mens om erbij te horen. Op zoek gaan naar verschillen, en jezelf laten zien, kan dan als bedreigend worden ervaren. Teamcoaches kunnen uitnodigen tot onderzoek en ondersteunen bij de onderlinge verkenningen.

Iedereen kan meedoen

Of je nu deelnemer, trainer of samenwerkingspartner bent: jouw unieke bijdrage doet ertoe. Samen bouwen we aan een leerklimaat waarin verschil een krachtbron is. Diversiteit en inclusie zijn voor ons geen modegril, maar verbonden met fundamentele waarden als gelijkwaardigheid en vrijheid. Daarom blijven we ons inzetten voor een praktijk waarin elk individu zich thuis voelt – met hoofd én hart.

Tegelijkertijd beseffen we dat aandacht voor verschillen soms kan doorslaan. We streven naar een klimaat waarin de de meerderheid niet botweg kan domineren en waarin een minderheid de dialoog niet kan kapen of gijzelen.

Vrijheid van meningsuiting bovenaan

Vrijheid van geloof, onderwijs of organisatie is belangrijk, maar mag nooit zwaarder wegen dan het recht om vrijuit te spreken en elkaar te bevragen. Juist in verschil van mening ontstaat beweging en inzicht. We zijn ons ervan bewust dat ook deze vrijheid niet absoluut is. Niet álles kan gezegd worden: bepaalde uitingen, zoals groepsbelediging en oproepen tot haat zijn verboden bij de wet.

In teams geldt nog dat wat gedeeld wordt ook wordt getoetst aan zinvolheid. Alle meningen moeten in principe gehoord kunnen worden. Het is de basis voor open dialoog, kritisch denken en samen leren. Maar niet alle ideeën en meningen zijn zinvol in het licht van de doelen van het team.

Lastige thema’s

We realiseren ons dat sommige maatschappelijke discussies, zoals die over genderidentiteit en immigratie complex en soms verhit zijn. Juist daarom is het belangrijk om met open vizier te blijven luisteren, bevragen en onderzoeken.

De oplossing mag nooit zijn om bepaalde groepen uit te sluiten, tot zondebok te maken of monddood te verklaren. Alleen door ruimte te maken voor dialoog – ook als die ongemakkelijk is – blijven we bouwen aan wederzijds begrip en inclusie. Wij geloven in het gesprek als brug, niet als wapen.

Wij zullen ons uitspreken tegen elke vorm van onderdrukking of uitsluiting. We keren ons tegen censuur, racisme, homofobie, vrouwenhaat en elke andere manier waarop mensen tot zwijgen worden gebracht of buitengesloten.

Hoe staat Teamchange ervoor?

Als we kijken naar de populatie van deelnemers aan onze opleidingen (onze grootste doelgroep) zien wij onmiddellijk dat we geen afspiegeling zijn van de samenleving. Maar we zijn vermoedelijk wel een afspiegeling van de beroepsgroep dat wil zeggen:

• Er zijn relatief veel vrouwen bij ons (zo’n 2/3). We weten nog niet of dit in de hele beroepsgroep geldt, maar het lijkt er wel op. Dus dat gaan we nieuwsgierig onderzoeken.
• Men is vaak hoog opgeleid, maar dat is ook wat wij aan onze deelnemers vragen. De ruimte die we geven is dat een hbo-diploma niet verplicht is. Men moet zich ‘comfortabel’ voelen met hbo-niveau.
• De leeftijd is relatief hoog, met de ‘bult’ zo rond de 45 jaar. We zien vaak dat mensen ‘pas’ aan teamcoaching denken als ze al eerder andere competenties hebben ontwikkeld, zoals individuele coaching of teamleiderschap. We sluiten niemand uit op leeftijd, maar zijn kritisch op het ontvangen van schoolverlaters.
• Mensen met een lgbtqi+ oriëntatie lijken zich comfortabel te voelen bij ons. Wel hebben we een aantal maal gemerkt dat bijvoorbeeld in leergroepen mensen hun seksuele oriëntatie niet direct mededelen. Waarom dat zo is, en of dat een probleem is, weten we niet.
• Mensen van kleur en/of met een migratieachtergrond lijken ondervertegenwoordigd. Is dat een kenmerk van de beroepsgroep? Is het klimaat bij Teamchange voor hen niet uitnodigend genoeg? We hebben hier dus werk te doen.

We zijn met de Teamchange trainers de dialoog hierover gestart en we realiseren ons dat dit werk in uitvoering is. Dit statement is dus een stap, maar niet het eindpunt. Het is een zoektocht, naar beter samenwerken en beter samenleven.