Ik ervaar veel stress van het coachen van een medisch team in de gehandicaptenzorg. De teammanager zit inmiddels ook al ”ziek” thuis. Bij aanvang werd gezegd: ik ben benieuwd of jou het wel lukt, want tot nu toe is het nog niemand gelukt. Aanleiding: help ons met besluitvorming. Enkelen vragen: please, krijg die onderstroom op tafel. Reflecteren op hun eigen gedrag gaat echter heel moeizaam, daar zit pertinente weigering op, ik kom er niet doorheen. Ze willen m.n. praktisch aan de slag met concrete resultaten. En als we aan de slag gaan treedt er (onbewust) zelfsabotage op en staan ze hun eigen succes in de weg. Ook ik krijg er dan soms van langs. Lijkt dat er veel angst zit, in de cultuur. Ik voel het inmiddels door heel mijn lijf.

Je gaat met een wat zwaar hoofd een tweede sessie met een team van ondersteuners in. Ze willen echt beter samenwerken maar steeds worden afspraken niet nagekomen. De eerste keer was moeizaam, maar er zat genoeg muziek in om verder te gaan. Dit keer is de sfeer veel losser, vrolijk bijna. Dan begint iemand ineens uit te leggen dat de problemen van dit team vooral door X komen, die er vandaag niet bij kon zijn. Je luistert, en voordat je kan reageren zit het team jou met allerlei voorbeelden uit te leggen hoe X alles tegenhoudt, de sfeer bederft en eigenlijk een soort van afschuwelijk mens is.

In een klein team van vier spelen zaken in de onderstroom, zegt jouw contactpersoon. Hij geeft zelfs concrete voorbeelden. Het kernprobleem is dat er twee steeds de lead nemen, en de twee anderen blijven volgend. Er zijn irritaties, die in het verleden zelfs tot woorden hebben geleid. Jij gaat aan de slag. Na uitgebreid contact maken, kennismaken, en wat introductie op het onderwerp ga je richting onderstroom. Maar wat je ook doet, er komt niets op tafel, alleen kruimels. Je contactpersoon zegt ook niks. Als je behoedzaam iets hierover aansnijdt, zegt een van de ‘volgers’: ik denk dat jij meer problemen wilt zien dan er werkelijk zijn!

Bij een intervisiegroep brengt iemand een casus in over een opdracht. De toelichting op het verhaal is al een tijdje gaande, en het gaat over een opdrachtgever waarvan de casusinbrenger vernomen heeft dat zij aangeklaagd gaat worden voor een fikse fraude. De inbrenger wil weten hoe ze met deze opdracht zal omgaan… en dan ineens besef je dat het gaat over iemand die lid is van een bestuur dat jij coacht! Je bent al drie maanden met dit team bezig en het gaat erg goed. Er zijn nog diverse sessies gepland.

Een fijn sportmaatje heeft jou en je vaste collega gevraagd bij een droomopdracht in zijn bedrijf. Zelfsturende teams ontwikkelen, opleiden van alle teamleiders en zijn MT coachen. Bij de eerste sessie zien jullie hem best rare dingen doen. Hij loopt vaak de sessie uit met zijn telefoon. Mensen ergeren zich en een vrouw spreekt hem erop aan. Zijn antwoord is ronduit denigrerend. Er ontstaat tumult, jullie besluiten een korte pauze in te lassen. In die pauze zegt jouw collega: met deze man wil ik niet meer werken.

Bij het aannemen van een opdracht heb je verteld dat vertrouwelijkheid belangrijk is. Toch zit jouw opdrachtgever, manager van het team dat je coacht, bij je te vissen. Je zegt dat je niet veel kunt zeggen, en adviseert haar om bij het team zelf te gaan vragen. Dat vindt zij logisch. Ze zegt zelfs sorry. Dan, een maand later, belt ze je op, en vertelt enigszins emotioneel dat ze wegens een conflict met de directie zal gaan vertrekken. Ook vraagt ze of jij kunt zeggen welke van de teamleden die jij coacht geschikt zou kunnen zijn om haar op te volgen.

Je bent lekker aan het werk, het team ogenschijnlijk ook. Er worden open gesprekken gevoerd en regelmatig stelt men leuke vragen aan jou: hoe zou jij dit, hoe moeten we dat? Jij geeft soms antwoord, maar de meesten keer je behendig om. Samen zoeken, zelf het antwoord vinden, niet teveel overnemen, dat is bemoeizuchtig. Hup, daar is weer zo’n vraag. Wat zou jij in ons geval doen? Je speelt de vraag slim terug. Dan komt iemand ineens vrij scherp uit de hoek: zeg, dat trucje hebben we nu wel gehad. Wij huren jou in om ons te helpen. Geef gewoon dat antwoord even, jij hebt hier veel meer ervaring mee!

De eerste sessie met het MT was goed, je had snel contact en je kon een mooi dagprogramma doen. Er werden spannende vragen gesteld en men was open. Je kreeg complimenten en ze willen graag verder. Een week later ontvang je een vergaderverzoek, gericht aan alle teamleden, met een gedetailleerd programma voor dag 2. Jij staat daarin genoemd als degene die het gaat faciliteren. Locatie is ook bepaald. De datum had je inderdaad al met ze afgestemd, maar het programma niet.

Je gaat met een nieuw team van start. Volgens de contactpersoon heeft iedereen enthousiast ingestemd met het idee om een sessie te doen. Er spelen geen zware toestanden: men wil gewoon de klokjes weer eens gelijk zetten. Er was geen tijd voor persoonlijk kennismaken, dus je hebt met de contactpersoon afgesproken dat jij je via e-mail voorstelt en dat je een paar vragen zult stellen, onder meer om er achter te komen waar men het graag over wil hebben. De avond voorafgaand aan de sessie, drie dagen na jouw ‘deadline’, heb je van één persoon een weinig zeggende reactie.