Gun jezelf hulp en een moment van reflectie! Schrijven is een vaardigheid, waarin je getraind kunt worden. Het is een vaardigheid die je kunt oefenen. Hoe meer ervaren de schrijver, hoe vlotter het schrijfproces gaat. Maar ook ervaren schrijvers herkennen uitstelgedrag en lopen tegen hobbels aan. Wat volgt zijn vijf tips die je helpen een betere schrijver te worden.

1. Wat voor soort schrijver ben jij eigenlijk?

Gun jezelf een reflectiemoment. Wat voor soort schrijver ben jij eigenlijk? Ben jij het type ‘koffiedrinker’, die eerst de koffie klaar moet hebben, het bureau leeg, de mail afgehandeld, en pas dan kan beginnen met een leeg vel papier? Of ben jij type ‘eindredacteur’, die bij elke geformuleerde zin zeker wil weten dat het grammaticaal perfect is, met alle puntjes op de i. Leer jezelf kennen zodat je weet wat je sterke kanten zijn als schrijver, maar vooral ook waar verbetering te behalen is.

2. Verdiep je in de schrijfopdracht

Het schrijven van een voorstel is iets heel anders dan het schrijven van een evaluatie. Stem goed af met je opdrachtgever wat hij of zij van je verwacht. Als je een tekst schrijft van een kantje, terwijl je opdrachtgever een compleet voorstel in de vorm van aan rapport had verwacht, is dat nogal pijnlijk. Maar andersom is het ook een misser: sta jij daar met een ‘boekwerk’ waar je lang aan hebt gewerkt, terwijl iemand een half A4’tje had verwacht.

Vraag altijd door over de verwachtingen van je opdrachtgever! Qua omvang, maar ook qua onderdelen die uitgewerkt moeten worden. Is er een sjabloon beschikbaar? Heeft de organisatie een schrijfstijl? Neem die dan door voordat je begint met schrijven.

3. Zoek een voorbeeld-tekst ter inspiratie

Mijn dochter moest in de tweede klas van de middelbare school een tekst schrijven met haar mening over een boek dat ze had gelezen voor Nederlands: schrijf je mening op in minimaal 250 woorden. Dat was de opdracht, maar ze had geen idee, ze vond er niets van. Het boek had ze gelezen omdat het moest en het was zo’n stom boek dat ze het niet eens uitgelezen had. Het had haar geholpen als ze een voorbeeld had gezien.

Aha, uit het voorbeeld blijkt dat je iets kunt schrijven over de personages, over het plot, of over de schrijfstijl. Eerst beschrijf je aan iemand die het boek niet kent hoe het zit en dan schrijf je wat je daarvan vindt. Zo kom je wel aan het woordaantal. En dat je het verhaal ‘stom’ vindt, blijkt ook een mening te zijn.

4. Wist je dat teksten een vaste structuur hebben?

Inleiding – kern – slot: dat is de opbouw van een tekst. Maar dan? Wat zet je in een inleiding? En wat in de kern? Teksten hebben een vaste structuur en het geeft houvast om die van tevoren op te zoeken. In de kern van een reflectieverslag moet je bijvoorbeeld reflecteren op een situatie waar je van geleerd hebt. Een opbouw kan zijn om de STAR-methode te volgen. Door vaste vragen die horen bij de STAR-methode te beantwoorden, heb je houvast in de uitwerking van je reflectie.

5. “Schrijven is heel precies formuleren wat je bedoelt”

Als je tekst af is, hoe weet je dan of die goed geworden is? Er zit maar een ding op en dat is: vraag het aan een lezer! Ideaal gezien is dat degene voor wie je de tekst ook schrijft, maar als die niet in de buurt is, schakel je familie, buren, collega of vrienden in. Laat je tekst lezen en vraag: is het duidelijk? Begrijp je wat ik bedoel te zeggen? Alle feedback is welkom! Elke reactie van een lezer is waardevol en helpt jou om betere teksten te schrijven.

“In de training van Suzanne doen we een oefening die heet ‘Woest commentaar’. Dat betekent dat je een tekst leest en alles wat er in jou opkomt is van belang. Je gaat als het ware in gesprek met de schrijver: wat bedoel je daar nou mee? Kun je een voorbeeld geven? Ja hallo – nu snap ik het al wel hoor. Dit geeft een interessante en soms hilarische uitwisseling tussen de lezer en de schrijver. Zeer leerzaam voor de schrijver, ook om als lezer van andermans teksten op te treden.”

Over de auteur

Suzanne van Stratum is een ervaren schrijfcoach en trainer in professioneel schrijven. Zij schreef over dit onderwerp studieboeken voor het mbo en hbo. Zoals de methode ‘Communicatie in beroep en bedrijf’ (Malmberg, mbo-methode), ‘Communicatie in het bedrijfsleven’ (Pearson Education, hbo-boek) en ‘Spellingkracht’ (ThiemeMeulenhoff, hbo-boek). Voor Teamchange verzorgt zij een speciaal ontwikkelde Leergroep Schrijfcoaching