08.45 – Inloop met koffie en begroeten
09.30 – Opening & Manifest door Martijn Vroemen
10.00 – Workshop door Jaap Boonstra
12.30 – Lunchbuffet
13.15 – Ruimte voor ontmoeten
13.30 – Resonantie happening o.l.v. Erica Nap
13.45 – Workshop door Leike van Oss
16.15 – Afsluiting door Martijn Vroemen
16.30 – Borrel voor de blijvers

Van vervreemding naar zingeving

Het is niet voor het eerst dat ik het thema bezieling vastpak. In 2005 schreef ik mijn enige boek dat niet over teams gaat: Kantoorlog. De strijd tussen zingeving en vervreemding. De vraag hoe mensen weer ‘zin’ – of ziel – in hun werk kunnen vinden houdt organisatiekundingen al decennia lang bezig. 

Maar hoe staat het er nu voor? Enerzijds zie je dat het gesprek over zingeving heel normaal is geworden in organisaties. Tegelijktijd staat het kunnen werken met ‘hart en ziel’ overal onder enorme druk. In de zorg, het onderwijs, in de profit sector én de non-profit. Teambegeleiders verzuchten regelmatig dat men in het team ‘geen eigenaarschap’ pakt. Het is met stip de meest gestelde vraag in opleidingen bij Teamchange: ‘hoe krijg ik eigenaarschap in het team?’

De vraag of en hoe mensen met bezieling kunnen werken is dus relevanter dan ooit. Het antwoord op de vraag kunnen we vinden in ‘wat mensen inspireert’. Die inspiratie zal vaak in-, maar vooral ook buiten het team liggen, want daar ligt de  reden van bestaan van bijna elk team. Als de context, of de bedding van teams de inspiratie dwarszit, dan moeten we dus dáár kijken. En dat is precies wat Jaap Boonstra en Leike van Oss doen. 

Jaap en Leike hebben beiden hun sporen in ons vakgebied ruimschoots verdiend. Al jaren staan zij aan de top van veranderkundige denkers in Nederland, met veel – om niet te zeggen heel veel – publicaties op hun naam. Dit Teamchange congres biedt jullie twee denkers die enorm veel aan ons vakgebied hebben bijgedragen, maar die ook altijd met twee voeten in de praktijk staan.

Ik ben trots dat zij ieder een workshop ‘met de hele zaal’ voor hun rekening willen nemen, en ik vertrouw er op dat we met elkaar een inspirerende, bezielde dag zullen hebben.

Hopelijk gaan we elkaar zien, 
22 september 2023, in Amersfoort,

Met hartelijke groet,
Martijn

Van onmachtige contexten naar resonante relaties

Onze maatschappij, maar ook onze organisaties kunnen plekken zijn die onmachtig maken. Hoe hard je ook werkt om er greep op te krijgen, de onmacht die je erover voelt verdwijnt niet. Sterker, met alles wat je probeert, lijkt die groter te worden. Teamcoaches ontmoeten continu teams die wil ‘willen’, maar die geen grip meer hebben op de uitdaging waar ze voor staan.

Teamwerk speelt zich bovendien steeds vaker af in organisaties waarin de controle en beheersdwang toeneemt, terwijl je als team steeds flexibeler en wendbaarder in staat moet zijn om snel te reageren op veranderende omstandigheden. Een lastige cocktail voor betekenisvol werk, want probeer hierin maar eens het gevoel van zelfeffectiviteit en werkplezier te houden.

Wat hebben we met elkaar georganiseerd waardoor mensen zich zo vaak onmachtig voelen? En hoe kunnen we onze organisatiecontext zo organiseren dat betekenisvol en resonant werk (weer) mogelijk wordt? Leike van Oss is co-auteur van het boek Onmacht, in samenleving en organisatie (samen met Jaap van ’t Hek. Boom, 2019), en verdiept zich nu in hoe resonantie het antwoord kan zijn op de onmacht. Ze gaat in de workshop input geven, en input vragen!

• We verkennen met elkaar onmachtspatronen in organisaties en teams: hoe ontstaan ze, waarom lukt het niet om uit die onmacht te komen?
• Daarna onderzoeken we of resonantie een tegengif kan zijn tegen die onmacht. Resonantie is een betekenisvolle relatie met een ander of met de context waar je onderdeel van uitmaakt. Uit veel organisaties lijkt die kenmerkende resonantie verdwenen.
• Wat is resonantie en onder welke randvoorwaarden kunnen we daar in organisaties opnieuw de basis voor leggen?
• Hoe kunnen teamcoaches en teamleiders praktisch aan de slag om meer resonantie te krijgen in de teams die ze begeleiden?

Teamwerk over de grenzen van organisaties

Steeds meer teams in organisaties zijn tijdelijk van aard en worden opgavegericht samengesteld. Vaak moet men samenwerken over de grenzen van de organisatie heen. Er ontstaan allianties, onmisbare samenwerkingsvormen als we problemen willen aanpakken die ons allemaal raken. Het woningtekort, het lerarentekort, een veilige wijk: vraagstukken die geen organisatie meer zelfstandig kan aanpakken.

Zulke allianties zijn meestal waardengedreven. Ze kennen een gemeenschappelijke ambitie met duidelijke waarden en principes die de alliantie in een bepaalde richting sturen en de leden begeleiden bij hun samenwerkingsactiviteiten.

Het vormgeven van deze samenwerking is een dynamisch proces vol spannende momenten, paradoxen en tegenstellingen. Jaap Boonstra beschrijft in zijn nieuwe boek Allianties voor een duurzame toekomst (Boom, 2023) hoe dit in z’n werk gaat en hoe je dit proces kunt begeleiden. Tijdens zijn workshop het Teamchange Jaarcongres zal hij zijn visie uit de doeken doen. Dit kun je verwachten.

• We verkennen hoe waardengedreven allianties vanuit tot stand komen door het initiatief van enkele mensen die een team vormen en daarna hun team verbreden.
• We verdiepen ons in de levensfasen die allianties doorlopen en in de vraagstukken die leden het hoofd moeten bieden om succesvol te zijn.
• We werken aan (enkelen van de) twaalf paradoxen waarmee de leden te maken krijgen in hun onderlinge samenwerking. Hoe behoud je bijvoorbeeld je autonomie en schaar je je tegelijkertijd achter een gemeenschappelijke strategie? En hoe vind je de balans tussen maatschappelijke en bedrijfseconomische betekenis?
• We gaan met elkaar na hoe je de paradoxen in samenwerking kunt overstijgen en benutten en wat het betekent om een teamlid te zijn in een waardengedreven alliantie.