Tip 1 – Vraag het aan het team
Dit zou niet eens een tip moeten zijn. En toch is dit antwoord verrassend genoeg voor diverse vragenstellers een eyeopener. Maar niet altijd de oplossing! Want het team weet het vaak zelf ook niet en vraagt jou juist om advies. De overige tips komen dan van pas.
Daar komt bij dat het team een antwoord kan geven dat juist past bij de problemen die het heeft. Een team dat erg conflictmijdend is bijvoorbeeld, zou wel eens kunnen wensen om zonder teamleider te coachen, omdat het opziet tegen broodnodige confrontaties. Of een team dat erg in de klaagstand staat, zou zich met een teamleider erbij erg kunnen schamen, en jou dus adviseren de teamleider erbuiten te laten.
Tip 2 – Kijk naar het team lidmaatschap
Erg voor de hand liggend: als de teamleider lid is van het team doet zij altijd mee. Het uitsluiten van een teamleider-lid is zelfs erg onwenselijk. Een teamcoach werkt met het collectief, met het gehele team-systeem.
Maar een teamleider die feitelijk alleen randvoorwaarden schept en beoordelingen doet kun je ook als ‘context’ beschouwen. Zij is dan één van de partijen in de omgeving waar het team mee te dealen heeft. Net als klanten, collega teams, inspecties, burgers, concurrenten, et cetera.
Tip 3 – Kijk naar betrokkenheid bij werkzaamheden
Er zijn veel soorten teamleiderschap waarbij je niet onomstotelijk kunt vaststellen of er sprake is van ‘teamlidmaatschap’. Soms hebben teamleiders meerdere teams onder hun hoede bijvoorbeeld. Kijk dan of de teamleider actief en inhoudelijk betrokken is bij de werkzaamheden. Een meewerkend voormens zou ik laten meedoen. Maar een teamleider die vooral manager is kan ook wegblijven.
Help dan wel bij het verbeteren van communicatie tussen het team en de teamleider/manager. Dat op zich kan al een oefening zijn voor de betrokkenen. Het onderhandelen over doelen en targets, bijvoorbeeld, is voor veel teams een hele uitdaging. En evenzeer voor de teamleider, die kan leren dat je over doelen wederzijdse afspraken maakt, en dat het opleggen van targets indruist tegen de geest van teamwerk.
Tip 4 – Aantoonbaar aandeel in de problematiek?
Een teamleider die duidelijk een aandeel heeft in de problemen waar het team coaching voor vraagt doet liever wél mee. Ook als hij niet direct teamlid is.
Alleen in extreme gevallen kan ik me voorstellen dat je de teamleider erbuiten laat. Bijvoorbeeld als er beschuldigingen zijn van intimidatie, of ander wangedrag. Of als het allemaal erg juridisch dreigt te worden. Dan moet je je sowieso afvragen of je niet liever mediation doet in plaats van (of naast) de teamcoaching.
Tip 5 – Begin zonder, daarna met
Bij twijfel stel ik wel eens voor om eerst een keer zónder te werken, om daarna de teamleider/manager te laten aanhaken. Uiteraard levert dat weer nieuwe uitdagingen op. De teamleider staat op ‘achterstand’, dus als hij invoegt moet je goed voor inclusie zorgen en ook heel transparant zijn over het waarom van deze keuze en over wat er in de eerste sessie(s) is gebeurd.
Als ik hier voor kies, dan staat het starten zonder teamleider wél op de agenda van de eerste sessie. Ik wil dan onderzoeken waarom het kennelijk lastig is om de teamleider erbij te hebben, en ik probeer er naar toe te werken dat het team bij een volgende keer hierover met de teamleider in gesprek kan gaan.
Maar… wat doe je als een teamleider zélf er niet bij wil zijn terwijl jij toch denkt dat het beter is? Of: wat als het team sterk verdeeld is? De helft is voor deelname, en de rest tegen. En: hoe ga je om met een teamleider die zich door jou apart wil laten coachen? Of die geen enkel eigen aandeel wil zien in de problemen? Over dit soort hoofdbrekers moeten we het iets uitgebreider hebben.
Bijvoorbeeld in een van onze opleidingen. Vooral de themadag Teamcoach Fundamentals en de tweedaagse module Professioneel Teamcoachen zijn hiervoor geschikt. Beiden zijn onderdeel van onze langere opleidingen.
Of kom naar een van de Ask-me-Anything sessies, gratis en online. Op onze contactpagina kun je je hiervoor aanmelden.
Zit je met een casus? Een lastige klus? Iets met je team of je rol als teamcoach of teamleider? Kom naar een online AmeA sessie, je mag alles vragen. Meld je aan! Het is van 10.00 tot 11.30. Kom wel op tijd, eerder weggaan kan.
Eén reactie
Dank voor dit inspirerende artikel. De teamleads binnen mijn onderdeel zijn productowners met HR verantwoordelijkheden. Gezien tip 2, dus onderdeel van het team. Maar tegelijkertijd hebben ze ook managerstaken….stof tot nadenken!